کاراندیش مشاور و مجری شما در کلیه امور ثبتی مالی و حقوقی

ثبت اختراع
ثبت اختراع

ثبت اختراع

امروزه با توجه به سرعت پیشرفت علم و فراهم شدن بستر های مناسب پژوهشی و مطالعات علمی موضوع ثبت اختراع می تواند موضوعی بسیار پر اهمیتی به حساب بیاید، چرا که پژوهشگران و نخبه های علمی در شرایطی ایده آل تر و بهتری می توانند اقدام به پیاده سازی ایده های جدید و کارآمد خود در فضای فناوری کنند که در این صورت و باید نسبت به ثبت این ایده های جدید که می تواند تولید دستگاه یا تولید محصولی نو باشد اقدام نمایند.

در بیان رسمی به پدید آوردن ایده ای نو و جدید که تا به حال وجود نداشته است و تنها ثمره خلاقیت و دانش فردی خاص می باشد و از لحاظ کاربردی نیز قابلیت حل مشکلی در بستر های گوناگون مانند: صنعت، تکنولوژی و فنی را دارد اختراع می گویند و ثبت این ایده جدید را ثبت اختراع می نامند. این تعریف موضوع جدیدی نیست و مطمئنا تا به حال چندین بار با چنین موضوعی آشنایی پیدا کرده اید و یک تصور کم سویی ازاین موضوع دارید، در این مقاله سعی کرده ایم نگاهی عمیق تر و تخصصی تر به پیرامون موضوع ثبت اختراع داشته باشیم تا اگر فردی نیاز به کسب اطلاعات بیشتری در این زمینه داشت، بتواند در کمترین زمان اطلاعات مورد نظر خود را به دست بیاورد. پیشنهاد می کنیم تا انتهای این مقاله با ما باشید.

موضوع ثبت اختراع همانند تمام امور رسمی و قانونی کشور دارای قوانین و موازین خاص خود است که در راستای هرچه بهتر و منظم تر شدن روند بهره وری و ثبت اختراعات با تصمیم متخصصین این امر وضع شده اند و هرفردی که قصد ثبت هرگونه اختراعی را داشته باشد باید این روند را طی کرده و طبق این موازین حرکت نماید.

چه اختراعی قابل ثبت است؟

در بالا به موازینی اشاره کردیم که در مورد ثبت اختراع وجود دارند و در این بخش سعی میکنیم کمی در این مورد توضیح دهیم.

در متن ماده 2 قانون ثبت اختراعات تعریف اختراع بدین مضمون است که اختراع نتیجه فکر فردی یا جمعی است که برای اولین بار و به صورت جدید و شامل یک یا چند ابتکار خلاقانه جدید در راستای حل یک مشکل در صنعت، فناوری، فن و نظیر این امور باشد، یعنی باید سه اصل جدید بودن، مبتکرانه بودن و دارای کاربرد خاص بودن لازمه ثبت اختراع بوده و در صورت فقدان هرکدام از این اصول، نتیجه حاصله جنبه اختراع نداشته و غیر قابل ثبت خواهد بود.

شرح سه اصل ثبت اختراع

  1. جدید بودن اختراع: منظور از جدید بودن در موضوع ثبت اختراع این است که اگر شما به عنوان مثال دستگاهی طراحی نموده اید که مشکلی را در یک صنعت خاص رفع می کند، نباید شبیه و مانند آن دستگاه قبلا تولید شده باشد و یا نباید در خلق یک اختراع از محصولات دیگر ایده گرفته شده باشد.
  2. ابتکار در اختراع: اختراع مبتکرانه به اختراعی گفته می شود که همسان یا پیشتاز تر از دانش و فناوری فردی و عمومی کشور باشد و و شامل جزئیاتی باشد که حاصل خلاقیت و پژوهش های فردی باشد.
  3. قابلیت کاربردی: قابلیت کاربردی به طور مستقیم به حل مشکل در حیطه مورد استفاده اختراع اشاره دارد، منظور این است که اگر اختراع شما تغییری در روند کنونی بستر مورد نظرتان ایجاد نکند و این روند را پیشرفته تر یا آسان تر نکند، شرایط ثبت اختراع را نخواهد داشت.

چه اختراعاتی قابلیت ثبت ندارند؟

در موازین قانون ثبت اختراع برخی اختراعات در برخی حیطه ها و بستر ها غیر قابل ثبت هستند، برای مثال:

  1. فرآیند ها یا موضوعاتی که مربوط به کشفیات، نظریه های علمی، روش های ریاضی و هنری باشند.
  2. روش های تشخیص و درمان بیماری های انسان ها و حیوانات
  3. قواعد مورد نیاز برای امور تجاری و اجتماعی
  4. فرآیند های بیولوژیک و منابع ژنتیک
علاوه بر چهار مورد بالا اختراعاتی که قبلا توسط افراد دیگر مورد ثبت قرار گرفته باشند نیز قابلیت ثبت ندارند.

اگر دقت کرده باشید مواردی که در حیطه آنها ثبت اختراع قابل انجام نیست، عمدتا یا جنبه عمومی دارند یا مواردی هستند که نتیجه عام المنفعه دارند، برای مثال اگر دارو ها که در دسته روش های تشخیص و درمان بیماری ها قرار میگیرند قابلیت ثبت اختصاصی به نام افراد حقیقی و حقوقی داشتند دیگر تا مدت اتمام حق مالکیت خصوصی افراد، داروی مورد نظر(این مدت در کشور ما بیست سال می باشد) قابل تولید توسط شرکت ها و افراد دیگر نبوده و ممکن بود خطرات اجتماعی بسیاری را همراه داشته باشد، به همین دلیل حوزه هایی که جنبه عمومیت دارند و نتیجه آنها در عموم اجتماع تاثیر گذار می باشد را در لیست حوزه هایی قرار داده اند که قابلیت ثبت اختراع شخصی در آنها وجود نداشته باشد.

مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع

به منظور ثبت اختراع نیاز به اسناد و مدارکی خواهید داشت که نشان دهنده هویت شما و ماهیت اختراعتان باشد، در این بخش مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع حال هر نوع اختراعی که باشد را گردآورده ایم:

  1. فرم اظهار نامه اختراع
  2. توصیف اختراع، شرح کامل نوع اختراع و حیطه ای که مورد استفاده قرار میگیرد و شرح تمام جزئیات مربوط به تولید و بهره برداری از آن
  3. ادعا یا ادعا های اختراع: اعم از مشکلاتی که می تواند در حیطه به کار گیری خود رفع نموده یا چگونگی کمک به پیشرفت بستر هدف
  4. خلاصه ای مختصر اما مفید و کامل از ماهیت اختراع
  5. نقشه یا نقشه های طراحی شده و شماتیک
  6. مدارک هویتی متقاضی: شامل مدارک شناسایی، آدرس، شماره تلفن و…
  7. درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر نام مخترع: در صورتی که مخترع تقاضای عدم استفاده از نام خود را داشته باشد
  8. مدارک مربوط به حق تقدم که باید همزمان یا طی 15 روز از تاریخ ثبت تقاضا ارائه شود
  9. مدارک نماینده قانونی: در صورتی که متقاضی برای انجام امور ثبت اختراع نماینده قانونی معرفی کرده باشد
  10. رسید و فیش پرداختی های متعارف هزینه ثبت اختراع

این ده مورد ذکر شده در باب مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع مواردی هستند که برای ثبت تمام اختراعات عمومیت دارند و لازم بر تکمیل و تنظیم هستند اما در برخی موارد نیز مدارکی خاص به این موارد اضافی می شوند، برای مثال: اگر طرف متقاضی ثبت اختراع شرکت یا فرد حقوقی باشد؟ مدارک مربوط به ثبت شرکت و تاییدیه گواهی فعالیت مربوطه نیز مورد نیاز خواهد بود.

نکته: در این بخش لازم است نکته ای را در مورد مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع بیان کنیم، از آنجایی که در طی مراحل ثبت اختراع به صورت آنلاین نیاز به بارگذاری مدارک در سامانه اداره مالکیت معنوی کشور خواهید داشت لازم است تصویر مدارک خود را اسکن کنید، توجه داشته باشید که تمام مدارک باید به صورت عمودی و در سایز A4 اسکن شوند و حتما باید تمام زوایا و محتویات مدارک به صورت کاملا واضح و خوانا اسکن شده باشند تا در مرحله بارگذاری مدارک دچار مشکل نشوید و اگر نیاز به ارائه نقشه شماتیک یا دیجیتالی اختراع خود دارید باید حجم و فرمت فایل های ایجاد شده متناسب با مشخصات وب باشد.

مراحل ثبت اختراع

در سال های اخیر و با پیشرفت و فراهم شدن بیش از پیش بستر اینترنتی کشور، بیشتر ادارات و ارگان ها تا جای ممکن رو به تبدیل روند های پر دردسر بروکراسی های اداری به روند های آنلاین و اینترنتی آورده اند و امروزه بسیاری از امور مربوط به ادارات دولتی یا خصوصی به صورت آنلاین و از طریق سامانه های ایجاد شده انجام می شود که این موضوع باعث بر تسریع و سهولت این امور نیز شده است.

موضوع طی مراحل ثبت اختراع نیز از این قائده مستثنی نبوده و امروزه می توان تنها با یک سیستم متصل به اینترنت و با صرف زمان کمتر اقدام به انجام این روند نمود.

مراحل ثبت اختراع آنلاین بدین صورت است که ابتدا وارد سامانه اداره مالکیت معنوی کشور به آدرس اینترنتی iripo.ssaa.ir شده و نسبت به ثبت نام اولیه اقدام می کنید، پس از ثبت نام و ورود به پرتابل کاربری خود، از بخش خدمات، گزینه اظهار نامه ثبت اختراع و سپس گزینه ثبت اختراع جدید را انتخاب می کنید، در این مرحله باید اظهار نامه اختراعی که در سایت وجود دارد را تکمیل نموده و ثبت نمائید، سپس نوبت به تکمیل و ثبت اطلاعات مورد درخواست اداره مالکیت معنوی می رسد که باید در نهایت دقت و صداقت نسبت به تکمیل این بخش اقدام نمائید، اطلاعاتی که در این مرحله از شما درخواست خواهد شد شامل اطلاعات متقاضی، اطلاعات نماینده قانونی و مشحصات اختراع خواهد بود.

مرحله بعدی از مراحل ثبت اختراع بخش بسیار حساس و مهم آپلود و بارگذاری تصاویر اسکن شده مدارکیست که در بالا به شرح آنها پرداختیم، لازم به ذکر است که رعایت تمام اصول و قوائدی که در رابطه با اسکن و بارگذاری مدارک شرح داده شد دارای اهمیت بالاییست، چرا که معمولا بررسی و تایید مدارک متقاضیان کمی زمان بر است و در صورتی که نقصی در اسکن یا براگذاری آنها وجود داشته باشد باعث رد شدن اظهارنامه و موجب انجام دوباره مراحل ثبت اختراع خواهد شد، در نتیجه بهتر است مرحله بارگذاری تصویر مدارک لازم برای ثبت اختراع با دقت بسیاری همراه باشد.

پس از بارگذاری و ثبت اطلاعات و مدارک، نوبت به پرداخت هزینه های متعارف تعیین شده اداره مالکیت معنوی به صورت آنلاین می رسد که پس از طی این مرحله در صورت مورد تایید بودن اطلاعات و مدارک، سامانه اقدام به صدور کد رهگیری اختصاصی برای متقاضی خواهد نمود که حفظ و نگهداری این کد برای پیگیری های بعدی ضرورت دارد.

مزایای ثبت اختراع

با تمام پیشرفت ها و سهولت هایی که در سال های اخیر در امر تحقیق و پژوهش برای مطالعات علمی به وجود آمده است، هنوز هم به نتیجه رسیدن یک خلاقیت و محصول نوآورانه مستلزم صرف هزینه و وقت بسیاریست، در این بین شاید مراکز پژوهشی و مطالعاتی مانند کانون نخبگان یا دانشگاه ها حمایت هایی را نیز برای افراد مستعد در نظر بگیرند، اما به هر حال باز هم روند به سرانجام رسیدن این مسیر سختی ها و مشکلات خود را دارد، در برخی موارد حتی افرادی بدون وابستگی به هیچ نهاد و مرکزی اقدام به تحقیق و خلق یک اختراع می نمایند که در این صورت دشواری های مسیر نیز دوچندان بوده و شاید احتمال موفقیت نیز کمتر شود، اما موضوع ثبت اختراع به صورت اختصاصی به عنوان نوعی تضمین و بیمه برای طرح نهایی شما قلمداد میشود که مزایای بسیاری دارد.

اولین و مهمترین مورد از مزایای ثبت اختراع موضوع حق مالکیت اختصاصی مخترع می باشد، با کسب حق مالکیت اختراع تمام اختیارات مربوط به آن اختراع اعم از فروش حق بهره برداری، تولید انبوه، صادرات، فروش حق امتیاز و… متعلق به مخترع می باشد البته تا مدت 20 سال از زمان ثبت، چرا که اختراعات جزو نماد های فرهنگی و تمدن یک کشور به حساب می آیند و باید بعد از مدتی به عموم ملت تعلق پیدا کنند.

دومین مورد مزایای ثبت اختراع بهره مندی از مزایا و تسهیلاتیست که بعد از ثبت، شامل حال مخترع می شود، مانند: تسهیلات بانکی برای ادامه تولید و عرضه به بازار، حمایت قانونی دولت و انجمن نخبگان و مواردی این چنین که تقریبا برای تمام مخترعین و اختراعات وجود دارد.

سومین مزیت از مزایای ثبت اختراع را می توان ثبت قرار داد با شرکت ها و کارخانجات معتبر دانست چرا که وقتی اختراعی ثبت می شود یعنی دولت و ارگان مربوطه، جدید و کاربردی بودن آن محصول مبتکرانه را تایید نموده اند که می تواند سود آوری خوبی برای شرکت های علاقمند به همراه داشته باشد.

در این بخش سه مورد از مزایای ثبت اختراع را برای شما ذکر کردیم که هرکدام به نوبه خود مورد اهمیت هستند، اما مزایای ثبت اختراع و تاثیرات مثبتی که می تواند در تعالی یک مسیر برای مخترعین داشته باشد محدود به همین چند مورد نیست و به موارد بسیاری بسط پیدا می کند.

هشدار: امیدواریم تا به اینجای مقاله توانسته باشیم اطلاعات مفید و کاربردی را به شما ارائه دهیم تا در صورت نیاز بتوانید بدون دغدغه برای ثبت اختراع خود اقدام نمائید، اما لازم است موضوعی بسیار مهم را با شما در میان بگذاریم و آن اینکه، متاسفانه به دلیل مزایای ثبت اختراع و منفعت هایی که برای صاحبین خود دارد، افراد سود جویی وجود دارند که در قالب نماینده های کاربلد ثبتی یا در برخی موارد در پوشش شرکت های ثبتی اقدام به جلب اعتماد مخترعین و متقاضیان با استفاده از وعده های دروغین و کذب کرده و پس از جلب اعتماد آنها اقدام به دزدیدن اختراع و سوء استفاده از اثر می نمایند، لطفا اگر قصد دارید با شرکت یا فردی به عنوان نماینده قانونی خود قراردادی ببندید، ابتدا نسبت به اعتبار و سابقه و البته تخصص و تبحر وی تحقیق کرده و نهایت دقت و احتیاط را به کار ببندید تا خدایی ناکرده دچار ضرر و یا خسارت نشوید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *