کاراندیش مشاور و مجری شما در کلیه امور ثبتی مالی و حقوقی

مالکیت صنعتی

طرح صنعتی (Industrial Design) به عنوان یکی از مقوله های مالکیت فکری و مالکیت صنعتی صرفا به ماهیت زیبایی شناختی و تزئینی یک محصول اشاره دارد و صرفا مربوط به شکل و ظاهر یک محصول است. علیرغم اینکه محصول ممکن است ویژگی های فنی و نوآورانه نیز داشته باشد، اما اساسا از بعد فنی و عملکردی آن متفاوت است.
مالکیت صنعتی

قلمرو مالکیت صنعتی

مالکیت صنعتی قابلیت اعمال نسبت به طیف وسیعی از محصولات را دارا است، از محصولات صنعتی و ابزار فنی و پزشکی گرفته تا جواهرات و صنایع دستی، پوشاک و منسوجات و در عین حال در رابطه با بسته بندی نیز دارای اهمیت ویژه ای است.

به عنوان یک قاعده کلی مالکیت صنعتی یکی از ویژگی های زیر را در بر دارد: ویژگی های سه بعدی مانند شکل یک محصول، ویژگی های دو بعدی مانند تزئینات، خطوط و رنگ و یا ترکیبی از هر دو مورد.

اهمیت

اهمیت ثبت طرح صنعتی آن گاه مشخص می شود که موفقیت فروش یک محصول را افزایش می دهد و باعث می شود یک محصول برای مشتریان جذاب به نظر برسد و حتی ممکن است تنها علت فروش یک محصول به حساب بیاید و از همین رو است که حمایت از طرح های صنعتی برای حفظ منافع تولیدکنندگان در مقابل رقبا به مسئله ای حیاتی تبدیل می شود. چرا که با حمایت از یک طرح صنعتی از طریق ثبت آن در ادارات مالکیت فکری ملی یا منطقه ای، مالک طرح ثبت شده دارای حق انحصاری نسبت به آن می شود و می تواند اشخاص ثالث را از نسخه برداری غیرمجاز و تقلید منع نماید.

از نظر تجاری این امر مهمی است چرا که توانایی رقابت در عرصه کسب و کار را بهبود می بخشد و باعث افزایش درآمد می گردد. بدین ترتیب به عنوان دارایی تجاری یک تولید کننده، هر چقدر موفقیت بیشتری کسب کند ارزش بیشتری برای تولید کننده خود به ارمغان خواهد آورد.

ثبت مالکیت صنعتی و شرایط لازم

در بسیاری از کشور ها (از جمله ایران) یک مالکیت صنعتی ابتدا باید به ثبت برسد تا بتواند از حمایت های لازم برخوردار شود، و متقاضی ثبت باید تقاضانامه ثبت را به اداره مالکیت صنعتی کشور مورد نظر تقدیم کند.

یک مالکیت صنعتی برای ثبت باید حائز چند ویژگی باشد؛ جدید باشد، به زبان ساده طرحی جدید است که قبل از تاریخ تقاضا نظیر آن در دسترس عموم وجود نداشته باشد. اصیل باشد، این ویژگی به مستقل بودن طرح و کپی یا تقلیدی نبودن آن اشاره دارد. در نهایت باید دارای شخصیت فردی باشد به این معنا که تاثیر کلی که طرح بر کاربر می گذارد متفاوت از تاثیر طرح های پیشین باشد.

بدین لحاظ طرح هایی که سه ویژگی بالا را نداشته باشند از ثبت مستثنی می شوند، علاوه بر این طرح هایی که منحصرا از جنبه های فنی و عملکردی یک محصول ایجاد می شود قابلیت ثبت به عنوان مالکیت صنعتی را ندارند، (چنین نمونه هایی بهتر است به عنوان اختراعات کوچک و یا مدل های مصرفی مورد ثبت قرار بگیرند)
همچنین طرح های حاوی نمادها و نشان های رسمی و شناخته شده (مانند پرچم کشورها) و نیز علائم منافی اخلاق حسنه و نظم عمومی به عنوان مالکیت صنعتی قابل ثبت نیستند.

برای ثبت یک مالکیت صنعتی باید تمامی مواردی را که یک تقاضانامه ثبت مالکیت صنعتی مطرح می کند ارائه داد. که معمولا شامل عکس از ابعاد مختلف مالکیت صنعتی و ترسیمات می شود همچنین لازم است هزینه های موردنظر پرداخت شود.
اظهارنامه ثبت مالکیت صنعتی باید همراه با عکس و نقشه و سایر مشخصات گرافیکی باشد و در مورد طرح های سه بعدی ارائه ماکت طرح نیز لازم است.

قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ۱۳۸۶ طرح هایی را قابل ثبت می داند که جدید و اصیل باشند.

حمایت از طرح های صنعتی در ایران به مدت ۱۵ سال انجام می گیرد (۵ سال ثبت اولیه و دو دوره تمدید ۵ ساله) با این وجود در اتحادیه اروپا این مدت ۲۵ سال است و در امریکا ۱۴ سال میباشد.

مدارک لازم برای ثبت مالکیت صنعتی

  1. مدارک مثبت هویت متقاضی
  2. کپی شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده برای اشخاص حقیقی
  3. آخرین روزنامه رسمی شرکت که سمت اعضاء هیئت مدیره در آن قید شده باشد، کپی شناسنامه و کارت ملی برابر اصل شده مدیرعامل
  4. مدارک نمایندگی، در صورتیکه تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید؛
  5. اگر مالکیت صنعتی دو بعدی باشد، پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده به عنوان نمونه؛
  6. اگر مالکیت صنعتی سه بعدی باشد، پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده از تمامی جوانب طرح؛
  7. ارائه ماکت یا اصل طرح در صورت لزوم.

نکته: طرح چاپ شده اشکال و تصاویر گرافیکی یا ترسیم شده، موضوع بندهای 3 و 4 فوق، باید حداکثر در ابعاد 20×20 سانتی متر باشد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *